Dấu hiệu bệnh ở lá lách cần kiểm tra sớm
Lá lách là một cơ quan quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp lọc máu, sản xuất tế bào miễn dịch và tiêu hủy hồng cầu già. Tuy nhiên, nhiều người thường bỏ qua các dấu hiệu bất thường ở lá lách vì không hiểu rõ vai trò của cơ quan này. Nếu không được phát hiện sớm, các bệnh về lá lách có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.
You might also like
Lá lách là gì và vai trò của nó?
Lá lách là một cơ quan nằm ở bên trái ổ bụng, phía trên dạ dày, có màu đỏ tím và mềm. Dù không phải là cơ quan thiết yếu, nhưng lá lách lại đóng vai trò quan trọng trong:
-
Lọc và loại bỏ tế bào máu hư hỏng
-
Lưu trữ tiểu cầu và bạch cầu
-
Tạo ra kháng thể để chống nhiễm trùng
Khi lá lách gặp vấn đề, toàn bộ quá trình miễn dịch và tuần hoàn máu cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
1. Đau âm ỉ vùng bụng trái trên
Đây là dấu hiệu đầu tiên và phổ biến nhất của các bệnh về lá lách. Người bệnh có thể cảm thấy:
-
Đau âm ỉ hoặc đau nhói dưới xương sườn trái
-
Đau lan ra vai trái hoặc sau lưng
-
Cảm giác tức nặng vùng bụng khi nằm nghiêng bên trái
Đau bụng không rõ nguyên nhân ở vùng này nên được kiểm tra bằng siêu âm ổ bụng để phát hiện sớm bất thường ở lá lách.
2. Cảm giác no sớm dù ăn rất ít
Khi lá lách bị phì đại hoặc viêm, nó sẽ chèn ép lên dạ dày khiến người bệnh:
-
Ăn nhanh no dù ăn ít
-
Bị đầy hơi, khó tiêu
-
Chán ăn kéo dài, sút cân
Đây là dấu hiệu gián tiếp cảnh báo lá lách đang to ra bất thường, thường gặp trong các bệnh như cường lách, viêm lá lách hoặc ung thư máu.
3. Mệt mỏi, thiếu máu không rõ nguyên nhân
Một trong những chức năng chính của lá lách là lọc và tiêu hủy các hồng cầu già, hư hỏng. Khi chức năng này bị rối loạn, cơ thể sẽ bị:
-
Thiếu máu kéo dài, da xanh xao
-
Mệt mỏi, chóng mặt, tim đập nhanh
-
Khó thở khi gắng sức
Nếu có những dấu hiệu này, bạn nên làm xét nghiệm máu tổng quát và siêu âm ổ bụng, vì đó có thể là biểu hiện của lá lách hoạt động quá mức.
Xem thêm: Tìm hiểu về các nguyên nhân gây thiếu máu kéo dài
4. Dễ bị nhiễm trùng
Lá lách có vai trò quan trọng trong việc chống lại vi khuẩn và virus. Khi bị bệnh, hệ miễn dịch suy yếu dẫn đến:
-
Cảm lạnh, ho sốt thường xuyên
-
Nhiễm trùng da, răng miệng tái phát
-
Viêm họng, viêm phế quản lặp lại
Cường lách hoặc suy lách khiến khả năng miễn dịch giảm mạnh. Đây là dấu hiệu âm thầm nhưng rất đáng lo ngại.
5. Chảy máu, bầm tím không rõ nguyên nhân
Khi lá lách giữ lại quá nhiều tiểu cầu, máu sẽ khó đông hơn, dẫn đến:
-
Dễ chảy máu chân răng, chảy máu cam
-
Bầm tím trên da dù không va đập mạnh
-
Chảy máu kéo dài sau vết cắt nhỏ
Tình trạng này có thể do giảm tiểu cầu do cường lách hoặc các bệnh tự miễn liên quan đến lá lách.
6. Sốt kéo dài không rõ nguyên nhân
Một số bệnh lý ở lá lách như viêm lá lách, áp xe lá lách có thể gây sốt nhẹ kéo dài hoặc sốt cao từng cơn. Kèm theo đó là:
-
Đổ mồ hôi đêm
-
Ớn lạnh, rùng mình
-
Sụt cân không rõ nguyên nhân
Nếu đã loại trừ các nguyên nhân khác mà vẫn bị sốt liên tục, bạn nên kiểm tra hệ miễn dịch và chức năng lá lách ngay lập tức.
7. Lá lách to – dấu hiệu cần được siêu âm
Lá lách bình thường có kích thước khoảng 11 – 12 cm, nếu lớn hơn thì gọi là cường lách. Bạn không thể cảm nhận chính xác kích thước lá lách bằng tay, nhưng nếu:
-
Cảm thấy tức nặng vùng bụng trái trên
-
Ăn ít nhưng chướng bụng
-
Gầy sút cân nhanh
Thì nên đi siêu âm bụng để kiểm tra kích thước lá lách, vì đây là dấu hiệu đặc trưng của các bệnh lý về máu hoặc nhiễm trùng mạn tính.
Các bệnh lý thường gặp ở lá lách
Một số bệnh lý phổ biến cần đặc biệt chú ý:
-
Viêm lá lách: Thường do nhiễm khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng.
-
Cường lách: Lá lách hoạt động quá mức, gây thiếu máu, giảm tiểu cầu.
-
Áp xe lá lách: Gây sốt cao, đau dữ dội vùng bụng trái.
-
Lách to do ung thư máu: Leukemia hoặc lymphoma.
-
Suy lách: Giảm chức năng miễn dịch, dễ nhiễm trùng.
Những ai có nguy cơ cao mắc bệnh về lá lách?
Các đối tượng dưới đây nên kiểm tra định kỳ:
-
Người từng bị sốt rét, viêm gan, lao
-
Người có tiền sử ung thư máu, lupus ban đỏ
-
Người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch lâu dài
-
Người có thói quen ăn uống thiếu lành mạnh, uống rượu bia thường xuyên
Tìm hiểu thêm: Thực đơn hỗ trợ tăng cường miễn dịch tự nhiên
Cách chẩn đoán bệnh lá lách
Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ chỉ định:
-
Khám bụng lâm sàng
-
Siêu âm bụng tổng quát
-
Chụp CT, MRI nếu nghi có khối u
-
Xét nghiệm máu (CBC, men gan, CRP)
Việc thăm khám sớm giúp bạn phát hiện bệnh ngay từ giai đoạn đầu, tăng hiệu quả điều trị.
Biện pháp phòng ngừa bệnh lá lách
Để bảo vệ lá lách khỏe mạnh, bạn nên:
-
Ăn uống cân bằng: Tăng cường rau xanh, hạn chế đồ chiên rán
-
Tập thể dục thường xuyên: Giúp lưu thông máu tốt hơn
-
Tiêm ngừa đầy đủ: Nhất là trước khi cắt bỏ lá lách (nếu cần)
-
Không tự ý dùng thuốc kháng sinh hoặc corticoid kéo dài
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh – Lá lách khỏe giúp miễn dịch mạnh, ngăn ngừa nhiều bệnh lý nguy hiểm.”
❓ Câu hỏi thường gặp
1. Cường lách có nguy hiểm không?
Cường lách nếu không điều trị có thể gây thiếu máu, giảm tiểu cầu và bạch cầu, dẫn đến suy giảm miễn dịch và chảy máu nghiêm trọng.
2. Cắt lá lách có ảnh hưởng gì không?
Lá lách không phải cơ quan thiết yếu, tuy nhiên sau khi cắt bỏ, bạn cần tiêm phòng và theo dõi sức khỏe định kỳ để tránh nhiễm trùng.
3. Lá lách có tự hồi phục không?
Tùy nguyên nhân gây bệnh. Một số bệnh lý viêm nhẹ có thể hồi phục nếu điều trị sớm, nhưng trong trường hợp tổn thương nghiêm trọng, chức năng sẽ bị ảnh hưởng lâu dài.
✅ Kết luận
Lá lách là “người gác cổng” thầm lặng của hệ miễn dịch. Những dấu hiệu bất thường dù nhỏ cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và hiểu rõ vai trò của lá lách sẽ giúp bạn sống khỏe mạnh hơn mỗi ngày.
Hãy lắng nghe cơ thể – kiểm tra lá lách sớm để bảo vệ chính mình và những người thân yêu!
Đọc thêm các bài viết chuyên sâu tại LapNguyen.com.vn để cập nhật thông tin y khoa chính xác và hữu ích mỗi ngày.
