Dấu Hiệu Bệnh Ở Gan Cần Kiểm Tra Sớm
Gan là cơ quan quan trọng giúp lọc độc tố, chuyển hóa chất dinh dưỡng và sản xuất dịch mật hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, nhiều bệnh về gan thường tiến triển âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường có thể giúp phát hiện và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm.
1. Vàng Da và Mắt
Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất của bệnh gan là vàng da và vàng mắt. Tình trạng này xảy ra khi gan không thể xử lý bilirubin – một chất thải từ quá trình phân hủy hồng cầu – dẫn đến tích tụ trong máu và làm da, mắt chuyển sang màu vàng.
Nếu bạn nhận thấy sự thay đổi màu sắc ở da hoặc mắt, đặc biệt là kèm theo nước tiểu sẫm màu, hãy đến cơ sở y tế để kiểm tra chức năng gan.
2. Mệt Mỏi Kéo Dài
Mệt mỏi mãn tính là triệu chứng phổ biến nhưng thường bị bỏ qua. Khi gan hoạt động kém hiệu quả, cơ thể không được cung cấp đủ năng lượng, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, uể oải kéo dài.
Nếu bạn cảm thấy kiệt sức dù nghỉ ngơi đầy đủ, đây có thể là dấu hiệu gan đang gặp vấn đề và cần được kiểm tra.
3. Đau Hạ Sườn Phải
Đau hoặc cảm giác nặng ở vùng hạ sườn phải có thể là dấu hiệu của viêm gan, gan nhiễm mỡ hoặc xơ gan. Cơn đau thường âm ỉ, đôi khi lan ra lưng hoặc vai phải.
Nếu bạn thường xuyên cảm thấy đau ở khu vực này, đặc biệt là sau khi ăn, nên đi khám để xác định nguyên nhân.
4. Chán Ăn, Buồn Nôn
Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa. Khi gan bị tổn thương, việc sản xuất dịch mật giảm, dẫn đến chán ăn, buồn nôn hoặc nôn mửa.
Nếu bạn thường xuyên cảm thấy không muốn ăn, buồn nôn sau khi ăn hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh gan.
5. Ngứa Da, Nổi Mẩn
Ngứa da, nổi mẩn hoặc mề đay có thể là biểu hiện của việc gan không loại bỏ được độc tố khỏi cơ thể. Khi các chất độc tích tụ, chúng có thể gây kích ứng da, dẫn đến ngứa ngáy và phát ban.
Nếu tình trạng ngứa da kéo dài, không rõ nguyên nhân và không cải thiện sau khi dùng thuốc, hãy cân nhắc kiểm tra chức năng gan.
6. Bụng Trướng, Cổ Trướng
Bụng trướng hoặc cổ trướng là tình trạng tích tụ dịch trong khoang bụng, thường gặp ở những người bị xơ gan. Điều này gây cảm giác đầy bụng, khó chịu và có thể ảnh hưởng đến hô hấp.
Nếu bạn nhận thấy bụng to lên bất thường, kèm theo cảm giác nặng nề, nên đi khám để xác định nguyên nhân.
7. Nước Tiểu Sẫm Màu, Phân Nhạt Màu
Nước tiểu sẫm màu và phân nhạt màu là dấu hiệu cho thấy gan không xử lý bilirubin đúng cách. Khi bilirubin tích tụ trong máu, nó được thải qua nước tiểu, làm nước tiểu có màu sẫm, trong khi phân trở nên nhạt màu.
Nếu bạn nhận thấy sự thay đổi màu sắc này kéo dài, hãy đi kiểm tra chức năng gan.
8. Xuất Huyết Dễ Dàng
Gan sản xuất các yếu tố đông máu cần thiết để ngăn ngừa chảy máu. Khi gan bị tổn thương, việc sản xuất này giảm, dẫn đến dễ bị bầm tím hoặc chảy máu.
Nếu bạn nhận thấy mình dễ bị bầm tím hoặc chảy máu không rõ nguyên nhân, đây có thể là dấu hiệu của bệnh gan.
9. Suy Giảm Trí Nhớ, Lú Lẫn
Suy giảm trí nhớ, khó tập trung hoặc lú lẫn có thể là dấu hiệu của bệnh não gan – một biến chứng nghiêm trọng khi gan không loại bỏ được độc tố khỏi máu, ảnh hưởng đến não.
Nếu bạn hoặc người thân có những thay đổi về hành vi, trí nhớ hoặc tâm trạng, nên đi khám để loại trừ nguyên nhân liên quan đến gan.
10. Móng Tay Trắng, Lòng Bàn Tay Đỏ
Móng tay trắng và lòng bàn tay đỏ là những dấu hiệu vật lý có thể liên quan đến bệnh gan. Móng tay trắng có thể cho thấy thiếu protein trong máu do chức năng gan suy giảm, trong khi lòng bàn tay đỏ (ban đỏ lòng bàn tay) là dấu hiệu của xơ gan.
Nếu bạn nhận thấy những thay đổi này, đặc biệt là kèm theo các triệu chứng khác, hãy đi kiểm tra sức khỏe.
Cách Phòng Ngừa Bệnh Gan
Để bảo vệ gan và phòng ngừa các bệnh lý liên quan, bạn nên:
-
Hạn chế rượu bia: Uống nhiều rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan và viêm gan.
-
Duy trì cân nặng hợp lý: Béo phì làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ.
-
Tiêm phòng viêm gan: Viêm gan B và C có thể phòng ngừa bằng vắc-xin.
-
Ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm nhiều chất béo, đường và muối.
-
Tập thể dục đều đặn: Giúp duy trì cân nặng và cải thiện chức năng gan.
-
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề về gan.
Câu Hỏi Thường Gặp
1. Bệnh gan có thể chữa khỏi không?
Tùy thuộc vào loại bệnh và giai đoạn phát hiện. Một số bệnh gan có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm, trong khi những bệnh như xơ gan giai đoạn cuối có thể không hồi phục hoàn toàn.
2. Có nên làm xét nghiệm chức năng gan định kỳ không?
Có. Xét nghiệm chức năng gan giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan, đặc biệt là ở những người có nguy cơ cao như uống nhiều rượu bia, thừa cân hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh gan.
3. Bệnh gan có di truyền không?
Một số bệnh gan có yếu tố di